Szerszeń – gatunek owada z rodziny osowatych, największy z grupy żądłówek, występuje na terenie całej Polski. Chętnie w pobliżu terenów zamieszkiwanych przez ludzi. Żywi się owadami, owocami oraz sokami niektórych drzew. Jego użądlenie może być niebezpieczne dla osób uczulonych na jad owadów błonkoskrzydłych. Szerszeń jednak spełnia bardzo pożyteczną rolę w przyrodzie. Jest drapieżnikiem wśród owadów. Zabija chore i słabe owady, zapobiegając roznoszeniu się chorób, niszczy szkodniki upraw. Żeruje całą dobę i tu jest problem.
Szerszenie obecne na naszej działce w Libertowie są od lat i nigdy nie atakowały nikogo z nas. Problem pojawił się w tym roku, bo gniazdo zrobiły sobie przy sypialni pod dachem. Na początku była ich mała liczba, z czasem ich przybywało, wylęgały się nowe i wieczorem nie można już było okna otworzyć, bo leciały do światła. Przy takiej temperaturze jaką mieliśmy w tym roku, spać z zamkniętymi oknami nie można było. Decyzja o likwidacji gniazda zapadła po rozmowie ze strażakami przeszkolonymi do likwidacji gniazd szerszeni. Wskazaniem są małe dzieci, starsi i chorzy w gospodarstwie. Zwłaszcza jeśli jest się uczulonym na jad błonkoskrzydłych.
W Gminie Mogilany uprawnienia, sprzęt i przeszkoleni do likwidacji gniazd szerszeni są strażacy w OSP Konary i OSP Włosań – w naszej gminie taka akcja jest bezpłatna. Po telefonie do Włosani i rozmowie z Adamem Górszczakiem – naczelnikiem OSP – ustaliłam termin przyjazdu na posesję i przygotowanie się do akcji. Sama akcja trochę trwała, bo okazało się, że jest ich ogromna ilość. Ponadto gniazdo było usytuowane tak, że nie ma do niego dostępu bez rozbierania dachu. Panowie w specjalnych strojach, odpornych na ukłucia rozjuszonych
i broniących gniazda szerszeni, w maskach na twarzy i kapeluszach z siatką ze specjalną konstrukcją dzielnie walczyli. Dodatkowo pan
Górszczak poinformował mnie, żeby uważać na te, które mogą być na ziemi i te latające na ogrodzie. Konieczne było również poinformowanie i ostrzeżenie sąsiadów o ostrożnym zachowaniu w dniu następnym. Na szczęście szerszenie już się nie pojawiały.
Warto odnotować też informację (uzyskaną z kolei od Tomasza Klimczyka – prezesa OSP Mogilany) ze szkolenia związanego z
użądleniami o sposobie obrony gniazda przez szerszeni: człowiek, który zbliży się do gniazda zostaje opluty jadem przez 3 sztuki szerszeni, które w ten sposób znaczą intruza i potem reszta wie kogo atakować.
Szerszenie są spokojne i raczej nie atakują człowieka, budzą grozę, bo są duże, ale to osy są bardziej agresywne, jad szerszenia jest słabszy niż jad pszczoły. Boleśniejsze ukłucie spowodowane jest tym, że w jadzie szerszenia występuje większe stężenie toksyny odpowiedzialnej za ból – acetylocholiny. Żądło jest dłuższe, ale nie zostaje w ciele. Szerszeń jest zdolny do wielokrotnego ukłucia, ale i tak ma mniejszą ilość jadu niż pszczoła. Owady takie jak osy pszczoły i szerszenie są bardzo pożyteczne i odgrywają olbrzymią rolę w naszym ekosystemie, ważne jednak by zachowywać odpowiednią ostrożność – w ten sposób będziemy mogli współistnieć bezkolizyjnie w naszym środowisku.
